İstanbul Havalimanı işletmeciliğini yakın zamanda şirket kurarak devir alan IGA (Istanbul Grand Airport), 10 yılın üzerinde hizmet veren bir sektörü hedef aldı. 10 yılı aşkın süredir İstanbul havalimanlarında yurtdışı veya şehir dışından gelen yolculara hizmet veren Karşılama sektörü 1 ocak 2020 itibariyle rantın yeni hedefi oldu. #TurizmeDarbe olarak nitelendirilen bu duruma neden RANT kapısı IGA dediğimi de sizlere tane tane açıklayacağım.
Sektörü Yerinde İnceledim ve Aktarabileceklerim
Aralık ayının 2.haftasından sonra netleştikten sonra Istanbul Havalimanı Yolcu karşılama işini yakından inceledim. TÜRSAB kartımı yakama taktım ve elimde kod yazılı olan bir board ile bekledim. Yaklaşık 30 dakika içerisinde 3 turist geldi. Ve elimdeki kodu işaret etti. Kendisine anadiliyle ülkemize hoş geldiğini ve bekleme yapmadan aracına ulaştırabileceğimi belirttim. Sektörün esas çalışanlarına turisti teslim ettim güler yüzlü bir karşılama sonrasında aracına bindirdik. Adım adım takip ettiğim sektörde gelen turistlerin hiç yabancılık çekmediğini gördüm. Karşılama hizmeti almayan birçok turistte telefonu farklı bir ülkeye girdiğinde kapalı olduğu için benden telefonumu rica etti. İşin ilginç ve berbat yanı ise milyarlarca dolara havalimanı yapıldı ama internet dağıtıcısı (wi-fi) çekmiyor. ”Nasılsa havalimanında ücretsiz internet vardır” düşüncesiyle gelenler en büyük tedirginliği orada yaşıyor. Yolcu gelen katını baştan aşağıya dolandım ve hiçbir yerinde internete wi-fi ile bağlanamadım.
IGA Yeni Sektörü Neden Tercih Etti?
Uzun yıllar önce kurulan ve bir ekmek kapısı haline gelen Transfer hizmetleri ve Karşılama sektörde yerini aldı. Havalimanının 25 yıllık ihalesini almasıyla birlikte havalimanı içerisinde kendiliğinden oluşarak istihdam kapısı haline gelen bu sektör IGA tarafından keşfedildi. Binlerce insanın mesleği haline gelen ve TURSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) tarafından belge ile çalışan binlerce insanın gelir kaynağını kendi bünyesinde tutmak isteyen IGA 2020 itibariyle bu sektörü ihalesini aldığı Istanbul Havalimanında Yasakladı.
Yolcu Karşılama ve Transfer Hizmetleri Nedir?
Turizm sektöründe birçok acenta ve otellerin içerisinde bulunduğu bu sektör yurtdışından gelen turistleri ve yurtiçinden gelen misafirleri karşılayarak gidecekleri yere ulaştıran bir sektördür. IGA Bu sektöre her ne kadar güvenlik tedbiri amacıyla el atıyoruz dediyse de sektörde güvenlik sıkıntısı hiç yaşanmamış. Sektörü bir örnek ile açıklayabilirim.
- Yurt dışından İstanbul’a gelen nereye ne şekilde gidildiğini bilmeyen ve en önemlisi ülkemizin dilini konuşamayan turistler bu hizmeti alır. Kalacağı otel tarafından veya doğrudan acentalara ulaşarak talep etmesi ile bu hizmet verilir. Yani zoraki bir hizmet yoktur. Yolcu gelen kapısından çıktığında onu tanımak için board tutan karşılama ekibi, o yolcunun ana diliyle karşılayarak önceden hazırladığı aracına bindirir. Yolcu hiç zorluk yaşamadan gitmesi gereken yere rahatlıkla, çok daha hesaplı, sabit ücretli bir şekilde ulaştırılır. Gizli ücretlendirmenin kurbanı olmaz.
Yolcu Karşılama ve Transfer Hizmetlerinin Avantajları
- Istanbul’u bilmeyen bir turist ayağını bastığında ülkeye kaybolmaz.
- Kendi anadilini bilen karşılama ekibiyle iletişimi rahat kurar.
- Sabit ücreti kişi talebiyse kendi, otel müşterisiyse otel tarafından ödenerek gideceği yere ulaşır.
- Taksiye binip tüm şehri dolaşarak kazıklanmak zorunda kalmaz.
- Ülkemizde yabancılık çekmez.
- Birçok yabancı telefon hattı çekmediğinden ve havalimanında ki çalışmayan wi-fi internet bağlantıları tarafından mağdur olmaz.
- Turist zaman kaybetmez. Geliş kapısından çıktığı gibi karşılanarak önceden hazırlanmış aracına kadar eşlik edilir.
IGA Karşılama ve Transfer Hizmetleri Nasıl Olacak?
Havalmanı içerisinde ”Meeting Lounge” ismi verilen bir bekleme odası yapıldı. Bu salonu kullanmak hem ücretli hemde yeni karmaşaları peşinde getiriyor. Gelen yolcu önce bu salonu bulmak zorunda. Meeting yani toplantı salonunda neyin toplantısını yapacağını anlayabilirse. Yolcular gelip burada bekleyecek ve buradan yönlendirilmeleri gerçekleşecek. IGA bu konuda acentaları aidata bağlayarak komisyon peşinde olduğunu gösteriyor. Ama işin kötü noktası parasını vererek hizmet alan hiçbir yolcu burada dakikalarca beklemez. Sektörün çalışanları ise kurulan whatsapp gruplarında IGA ile çalışmak istemediklerini, yeni bir düzeni kabul edebileceklerini fakat bu hizmette haraç vererek sürdüremeyeceklerini de belirtiyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan İstanbul Havalimanı Mülki İdare Amiri İsmail Şanlı “Buraya gelen kişi karşıdan kimi beklediğini bilmiş olacak. Yolcu ismi belirttiğinde misafiriyle buluşup yoluna devam edecek. Böylece müşteri geldiğinde ‘Beni kim, nerede karşılayacak?’ gibi tedirginlikleri de bir nebze yok etmiş bulunuyoruz. Korsan faaliyetleri engellemek noktasında ‘meeting lounge’ önemli misyon eda edecek. Ülkemizde turizmin gelişmesiyle hanutçuluk adıyla faaliyet gösteren, çok da şık olmayan davranışları engelleme noktasında bize güç katmış olacak” dedi.
Yolcu ismini belirtecek olan yine karşılama hizmeti veren kişiler olacak. Sadece araya IGA dağıtım portu gibi girmiş oluyor. Misafirini almak isteyen karşılamacı IGA ‘ya ekstra 3-5€ civarında bir ödeme yapması gerektiği de ayrı bir konu.
Karşılama Yapanlar Hanutçu mu?
Özellikle turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli dükkânlara götürme işinden alınan yüzde. Hanutçu: Hanut karşılığında turistleri belirli dükkânlara götüren kimse. olarak bilinir. Fakat karşılama yapanlar herhangi bir mağazaya götürmüyor. Örneğin bir otel acentaya gelen misafirinin isim, soyisim bilgilerini verir ve onu buraya getir der. Otel karşılama acentasına bunun karşılığında ödeme yapar. Yolcu karşılama işi yapanlara ödeme yapmaz. Eğer karşılama işinden memnun kalmışsa istediği meblağı bahşiş bırakarak teşekkürünü sunar. Hanutçuluk ile uzaktan yakından alakası olmayan ve değnekçilik işine benzetilmeye çalışılan bu sektör Türkiye Turizm Acentaları tarafından denetim altındadır.
Karşılama ve Transfer Hizmetleri Ücretleri Kaç Para?
Bu gelen kişinin talepleri ile değişiklik gösteriyor. Kişi sayısı, ekstra hizmet, mesafe ve uzaklık, VIP araç isteği gibi birçok alternatif fiyata etki edebiliyor. Sıradan bir turist karşılanma, araç ve gideceği yere ulaşma bedeli olarak ortalama 100-150 ₺ ödeme yapar.
Yolcusunu Tanımayan Para Ödeyecek?
Yurtdışından gelen yolcunuzu tanımıyorsanız onu karşılayabilmek için ücret ödemeniz gerekecek. Yolcunuz geldiğinde ”Meeting Lounge” isimli alana gidecek. Orada beklemek için para ödeyecek. Sonra siz onu oradan karşılamak için para ödeyeceksiniz. Her iki tarafta para ödedikten sonra birbirlerine kavuşabilecek. Şuan ki duyumlar bu yönde. Elbette geliştirilmesi gerekecek en önemli nokta işi bilenlerin müdahale ediyor olmasıdır. Turisti, karşılamacıyı yolmak için kurulan bu resmi alan sahipleri yapanlara hanutçu derken kendilerinin yağmacı iş adamları olarak tarihe geçtiğini unutmamalı!
IGA Istanbul Grand Airport Yönetim Kurulu
2013 yılında resmi olarak kurulan ve havalimanı işletmeciliği 25 yıl sürdürecek olan IGa yönetim kurulu başkanı Mehmet Cengiz, Kolin Şirketler Grubu ‘nun Yönetim Kurulu Başkanı Naci Koloğlu, Kalyon Grup’un Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Kalyoncu, Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir ve MNG Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nazif Günal ortaklığında kurulmuştur. Yönetim kurulu hakkında basına yansıyan haberlerden sizlere ufak kesitler sunuyorum. Aşağıdaki siyasi kesitler basına yansıyanlardır ve Turizmin içerisinde siyasete karşı duruşum nedeniyle paylaşılmıştır.
Yağmacı Kralı Olarak Bilinen Mehmet Cengiz Kimdir?
Elbette birçoğunuz Mehmet Cengiz Kimdir Diyebilirsiniz.1980 yılında kurulan Cengiz Holding ‘in sahibirid. 2002 yılında hükümetin değişikliği ile birlikte bir anda dik tırmanışa geçen holding, 2004 Karadeniz otoyolu, Eti bakır, 2005 Eti Alüminyum, 2006 Ankara-İstanbul Hızlı Treni, 2007 Ilısu Barajı, 2011 Ordu Havalimanı, 2012 Maltepe Sahil, 2013 İstanbul 3.Havalimanı ve Ankara-Sivas Hızlı Treni, 2014 Trabzon Aşkale Yolu, 2015 Nükleer Santral işlerinn ihalesini almıştır. 1980 yılında kurulan firma Karadeniz otoyolu projesini Mesut Yılmaz zamanında 1990 yılında anca yapabilmiştir. İnşaat, turizm, madencilik, enerji, sigorta ve havacılık sektörlerini ise 2002 itibariyle hızlıca bitirmiştir. Sendika.Org, kuzeyormanlari.org gibi birçok basın yayınında ”Yağmacı Projelerin Kralı” olarak bilinir. AKP tarafından hazırlanan kamu ihalelerini ise hiç zorlanmadan kazanmıştır.
Kolin ve Limak Holding Kimlerin?
Aslında bu iki şirketi Cengiz Holding ile ayırmamak gerekir. Limak Holding 1976 yılında inşaat amacıyla kurulmuş bir şirketler grubudur. Günümüzde inşaat sektörüne ek olarak turizm, çimento, enerji, altyapı, havalimanı ve liman yönetimi, gıda ve hayvancılık sektörlerinde de hizmet vermektedir. 1977 yılında kurulan Kolin İnşaat’ın sahibi, Naci Koloğlu’dur. Müteahhitlik ve enerji şirketi Kolin‘in Yönetim Kurulu Başkanıdır. Cengiz Holding, Kolin Holding ve Limak Holding hükümetin desteği ile ÇED raporlarındaki olumsuz ibareleri olumlu yaparak doğayı katleden mahşerin üçlüsü olarak bilinir. Cengiz,Kolin ve Limak üçlüsü ihaleleri birlikte alarak ”Yağma Üçlüsü” olarak tarihe geçmiştir.
Kalyoncu Grup Kimdir?
1974 yılında inşaat gibi bir sektör ile başlayan grup AKP döneminde Sabah ve ATV ‘yi satın almıştır. Orhan Cemal Kalyoncu ‘nun oğlunun düğününde nikah şahidi olan Recep Tayyip Erdoğan yakınlığını birçok ihaleyi vererek hissettiriyor. Mecidiyeköy – Mahmutbey (Şişli-Kağıthane-Eyüp-Gaziosmanpaşa-Esenler-Bağcılar) metro ihalesi, Taksim Yayalaştırma Projesi, Bakırköy Adliye Sarayı, Mecidiyeköy Metrobüs İhalesi, 3. Havalimanı, Kıbrısa Su Projesi, Başakşehir Stadı, Çanakkale-Ayancık Yolu gibi projelerinde sahibi yada ortağı. Yolsuzluk ve Rüşvet Operasyonu kapsamında tüm mallarında tedbir koyulan holding, 2.dalgasında tedbir kaldırıldı ve hızla büyümeye devam etti.
MNG Holding Kimin? Ne Zaman Kuruldu?
MNG Holding veya MNG Şirketler Grubu Holding A.Ş., Mehmet Nazif Günal tarafından kurulan şirketler topluluğudur. Faaliyet alanları; inşaat ve taahhüt, turizm, hava taşımacılığı, kargo taşımacılığı, finans, medya, madencilik ve enerjidir. Artvin Arhavi ilçesinde hükümet onayı ile yapılan HES ‘nin sahibidir. İstanbul’da da birçok projenin ÇED raporunda olumsuz olmasıyla iptal edilen projeleri kaçak olarak hayata geçirip, sonrasında hükümet nezdinde onaylarını alan firma olarak biliniyor.